YAPI SÖZLÜĞÜ

ADERANS

Yapışma, bağlanma

ABSORBSİYON

Emme, absorbe etme

AGREGA

Kum, çakıl, kırma taş gibi yapı malzemelerinin adı

APLİKASYON

Projeye göre yapı temelini arazi üzerinde oturacağı alanı   belirleme

ASMOLEN

Pişmiş toprak, cüruf ve çimento karışımından yapılmış, ses geçirmez, delikli briket türü

ASMOLEN DÖŞEME

Pişmiş toprak, cüruf ve çimento karışımından yapılmış, ses geçirmez, delikli briket türünden imal edilmiş döşeme

ATAŞMAN

Proje  dışı yapılan işlerin belirtilmesi

BETON

Kum, çakıl ya da kırma taş, çimento, su ve gerektiğinde katkı maddeleri kullanılarak elde edilen yapı malzemesi

BRÜTBETON

Çıplak, düzgün yüzeyli beton

AKS

İki yapı elemanının, ortasından ortasına alınan ölçü, uzaklık

ALİYNMAN

Hizaya getirme, aynı eksene getirme

ALKALİ AGREGARE AKSİYONU

Agreganın reaktif silis bileşenleri ile çimentonun alkalileri (Na2O ve K2O) arasında oluşan kimyasal bir olay

ANKASTRE

Bir ucu sabit kiriş, gömme

APSİS

Yatay koordinat

ARTER

Ana yol

BALAST

40-110 mm çapında kırma taş

BAYPAS

Çevirme, devre dışı bırakma, aşırtma, kırma taşın konkasörlerde kırılması ve dane çaplarının belirlenmesi işleminde dışarı atılan kirli-ince toz malzeme

BEKO

Ters kepçe, kendine çekerek hendek kazan bir çeşit ekskavatör

BİMSBETON

Agrega olarak bims agregaları kullanılarak, gerektiğinde kum ilave edilerek yapılan hafif beton

BİRİM AĞIRLIK

Bir malzemenin ağırlığının hacmine bölünmesiyle elde edilen değer

BLOKAJ

Taş döşek, 100-150 mm boyutlu taşların zemine döşenip sıkıştırılması

BORDÜR

Kenar taşı

BRANŞMAN

Bağlantı kolu

ÇİÇEKLENME

Sertleşmiş beton içindeki, çimento harcındaki bileşenlerin çözünüp dışarı sızması ve yüzeyde kristalleşip birikmesi sonucu oluşan lekeler

DANSİTE

Yoğunluk
DEŞARJ Boşaltma

DEVER

İç eğim

DİLATASYON

Yapılarda deprem, ısı, farklı oturma gibi hareketleri karşılayabilmek için bloklar arası bırakılan aralık

DOZ

Bir karışıma girmesi gereken miktar
DOZAJ Ayarlama, düzenleme

DURABİLİTE

Kalıcılık, betonun servis ömrü boyunca fiziksel ve kimyasal etkilere karşı koyması, dayanım

EKSKAVATÖR

Kazma ve yükleme makinası

ELASTİSE MODÜLÜ

Statik hesaplamada bir gerilimin, kısalma ya da eğilme miktarına bölünmesi ile bulunan değer

ETÜT

Ön çalışma

FAY

Yer kırığı, yer çatlağı

FİLLER

0,25 mm göz açıklıklı kar elekten geçen ince malzeme, taş unu, mineral toz

FİNİŞER

Serme ve sıkıştırma makinası

FİRKETE

U harfi biçiminde bükülmüş betonarme demiri

FORE KAZIK

Bir boru çakarak, içini boşalttıktan sonra, demirlerini koyup beton döküldükçe kılıf borunun çıkartılması yöntemiyle yapılan kazık

GABARİ

Yapılacak bir binanın imar planında belirtilmiş azami yükseklik

GAZ BETON

İnce ve silisli bir agrega ve inorganik bir bağlayıcı madde (kireç veya çimento) ile hazırlanan karışımın, gözenek oluşturucu bir madde katılarak hafifletilmesi yolu ile elde edilen hafif beton

GERBER KİRİŞİ

Oynaklı (mafsallı) kiriş

GRONÜLOMETRİ

Kum, çakıl, kırma taş gibi yapı malzemelerinin elek analizleri sonucunda tane dağılımının belirlenmesi. Tane ölçüm

GROBETON

Kaba beton, düşük dozlu demirsiz beton

HARÇ

Kargir duvarlar ile iç ve dış sıvaların yapımında kullanılan ve mineral esaslı bir bağlayıcı, harç kumu, su ve gerektiğinde ilave edilen katkı maddelerinin uygun oranlardaki karışımları ile oluşturulan bir yapı malzemesi

İNTEGRAL

Tümlev olarak da bilinir. Matematikte türevi [Dg(x)] verilen bir f(x) fonksiyonuna eşit olan bir g(x) fonksiyonu bulma tekniği

İNCELİK MODÜLÜ

Agrega gradasyon özelliği hakkında bilgi sağlayan ampirik bir sayısal değerdir
İncelik modülü = Elek üzerinde kalan agreganın yığışımlı yüzdesi / 100

İSTİNAT DUVARI

Dayanma duvarı

KAPİLER BOŞLUK

Kılcal boşluk

KARKAS

İskelet, bir yapının betonarme, çelik, ahşap gibi taşıyıcı sistemi

KAROT

Zemin, beton, asfalt gibi yapımlardan, özel aygıt (karotiyer) ile alınan silindirik örnek

KAVİTASYON

Su yapılarında rastlanan oyulma olayı

KAYAR KALIP

Düşey olarak sürekli yükseltilebilen kalıp

KLİNKER

Çimentonun temel bileşenleri olan kil ve kireç taşının pişirilmesiyle elde edilen ceviz büyüklüğündeki ürün

KOMPAKT

Sıkı, katı, yoğun

KONSOL

1-Bir nesneyi alttan ve duvardan destekleyen eğik parça
2-Yalnız bir ucu yapı elemanına gömülü, diğer ucu boşta olan yapı öğesi

KOROZYON

Kimyasal aşınma

KÜR

Betonun priz süresi ve dayanım kazanması aşamasında su kaybı ve hava etkisinden korunması

LENTO

Üzerlerine gelen yükleri taşıyabilmek için kapı, pencere vb. açıklıklarının üst başlarına konan ahşap, çelik ya da betonarme kiriş

LİMİT

Matematikte yakınlık kavramına dayalı olarak belirlenen ve özellikle bir fonksiyona değerinin tamamlanmamış olduğu bir noktada, bu noktanın yakınında bulunan noktalardaki değerlerine uygun düşen bir değer aramak amacıyla yararlanılan kavaram

LODER

Yüklenici, kepçe

LOS ANGELES AŞINMA DENEYİ

Agreganın aşınmaya dayanıklılığının belirlenmesinde kullanılan deney yöntemlerinden biri

MAFSAL

Eklem, Birbirine bağlanmış parçaların her yönden dönmesini sağlayan bağlantı ögesi

MASİF

1- Kaplama ya da doldurma olmayan
2- Beton genişlik ve derinliğince aynı olan

MESNET

 

MERTEK

Çatılarda kaplama tahtalarını taşıyan, eğim yönünde latalar

MICIR

4-32 mm dane çaplı kırma taş

MOLOZ

Yapım yıkım artığı

MOMENT

Bir kuvvetin uygulandığı kütleyi bir eksen etrafında döndürme eğilimi

NERVÜR

Diş, damar, kaburga

NERVÜRLÜ DÖŞEME

Bir yönde yaklaşık 50 cm aralı seri kirişçikli tek doğrultulu döşeme

NERVÜRLÜ ÇELİK

Üzerinde çeşitli biçimde kabartıları olan betonarme çelik

NİVELMAN

Arazi üzerinde çeşitli noktaların belli bir röpere göre yükseklikleri ya da yükseklik farklılıklarının ölçme eylemi

PARAPET

Balkon, teras, köprü vb. korkuluk duvarları

PERMEABİLİTE

Geçirgenlik

POISSON ORANI

Beton numunelerine elastik bölgede basınç gerilmeleri uygulandığında deney numunelerinde meydana gelen enine birim uzamanın boyuna birim kısalmaya mutlak değerce oranı

POROZİTE

1- Gözeneklilik
2- Bir boşluğun birim dolu hacmine oranı

POZ

Kalem, çeşit

PREFABRİKASYON

Ön yapım, ön üretim

PREKAST

Önceden dökülmüş

PRİZ

Beton ve harçlarının katılaşmaya başlama süresi

PUZOLAN

Tras, kireç ve suyla karışınca sertleşebildiğinden bağlayıcı olarak kullanılan volkanik toprak

RADİJENERAL

Bir yapının tüm büyüklüğü ile zemine oturduğu yekpare temel. Radye temel

RETORDER

Geciktirici

RİJİT

Sert, katı, eğilmez, bükülmez. Oynak ya da esnek olmayan

ROTARİ

Döner. Delicisi dönerek çalışan sondaj makinası

RÖTRE

Büzülme

SEGREGASYON

Ayrışma

SEPTİK (ÇUKUR)

Sızdırmaz çukur

SLAMP

Çökme, betonun (kıvamının) ölçülebilen oturması

SOĞUK DERZ

Beton dökümü sırasında uygulamadaki gecikme sebebiyle iki tabaka arasında meydana gelen derz veya süreksizlik

SÖMEL

Temel pabucu

STATİK

1-Durgun, dingin, herhangi hareketi olmayan
2-Dengeli

ŞAPO

Betonarme kiriş ve döşemelerde aşırı çekme gerilmelerini karşılamak üzere mesnetlerde ek olarak en üst konan özel şekilli demir

ŞÖNT (BACA)

Bina yüksekliğince uzanan geniş ana kanala her katın bacasının bağlandığı baca tipi

ŞÜT

Düşme, akım hızını kesme için yapılan basamaklama

TABLİYE

Döşeme plağı

TAŞERON

Bir yapının bir bölümünü sadece işçilik olarak üstlenen sermaye, ekipman ve teknik kadrosu az küçük yapımcı

TRAS

Bağlayıcı özelliği olan volkanik tüf

TUVENAN

Dereden çıkarılmış, elenmemiş ve yıkanmamış, olduğu gibi kullanılan kum çakıl karışımı yapı malzemesi

TÜREV

Matematikte bir fonksiyonun, bir değişkene göre değişim hızı

UNİFORM

Tek biçim homojen eş dağılmış

VAKUMLU BETON

Vakum yöntemiyle içindeki fazla suyun alınarak prizi çabuklaştıran, kalıp alma süresini kısaltan beton

VİBRASYON

Titreşim

VİZKOZİTE

Bir sıvımsı maddenin akmaya gösterdiği karşı koyma